Lockdown nu!

 

Nederland stevent af op honderden doden per dag door het coronavirus. In Italië waren het er gisteren 475, in Spanje 117, in Frankrijk 89.

Maar in Nederland komen nog steeds grote aantallen mensen bijeen op plekken waar het virus onbelemmerd zijn gang kan gaan, zoals op markten en in tuincentra. De regering handhaaft niet en de regering anticipeert niet op wat komen gaat met de lockdown die nu nodig is. De regering wacht af, wacht af, wacht af. Maatregelen komen er pas als het te laat is. Dat is het patroon dat zich keer op keer, en ook nu weer, herhaalt.

Heeft een lockdown geen zin omdat je daarmee het virus slechts tijdelijk beheersbaar maakt en er zodra je die opheft alsnog grote epidemieën ontstaan? Dat is het verhaal dat RIVM-baas Jaap van Dissel en in zijn kielzog Mark Rutte ons keer op keer vertellen. Alleen: dat verhaal klopt niet.

Dat het hoogtepunt van de crisis in China en Hongkong inmiddels voorbij is, komt door de lockdown die daar werd afgekondigd. Het is, zegt ook de Italiaanse viroloog Roberto Burioni, de enige manier om het virus in te dammen, want dat lukt alleen wanneer heel de bevolking, behalve voor het doen van noodzakelijke boodschappen of doktersbezoek, thuisblijft.

Maar zijn we dan niet, zodra de lockdown wordt opgeheven, weer terug bij af?

Nee, dat zijn we niet.

Allereerst is de kans groot, zie de Volkskrant van 13 maart jl., dat dit virus een seizoensvirus is dat gedijt bij kil en nat weer en in de zomermaanden door stijgende temperaturen steeds minder besmettelijk wordt, zoals dat ook voor de griep geldt.

En als de lockdown wordt opgeheven, zijn we maanden verder. De Amerikaanse bioloog Carl Bergstrom zegt daarover het volgende:

“Je bent maanden verder. Dan weten we meer over de ziekte en hoe die te beheersen, en we ontwikkelen medicijnen die nu al in ontwikkeling zijn op basis van oude middelen. Dan kunnen we de ziekte beter behandelen. Dat is een. En ten tweede: Als je de epidemie naar een lager niveau kunt terugbrengen, dan kunnen we terug naar de beheersmaatregelen die we hadden kunnen inzetten als we er eerder bij waren geweest. Dan kun je uitgebreid testen en contacten van besmette mensen opsporen en hen isoleren. Dan kun je de sociale onthouding specifiek richten op de mensen die de grootste kans hebben op de ziekte. Dan is de sociale prijs lager. En natuurlijk hebben we over een of anderhalf jaar een vaccin. Dat verandert de situatie.”

Redenen te over lijkt me voor een lockdown nu om de alsmaar oplopende dodenaantallen zo veel mogelijk te beperken en een meltdown van ons zorgstelsel te voorkomen.

Strohalmpje

Wie gisteren naar de toespraak van onze minister-president Mark Rutte heeft geluisterd, weet inmiddels dat het dunne strohalmpje dat de regering ons toesteekt, en waar heel Nederland zich nu aan lijkt te willen vastklampen, het strohalmpje van een ‘gecontroleerde verspreiding’ van het coronavirus covid-19 is. Een ‘gecontroleerde verspreiding’ waardoor de ouderen en chronisch zieken worden gespaard, terwijl de rest van de bevolking het virus oploopt, immuniteit ontwikkelt en daardoor een buffer vormt die de ouderen en zwakkeren moet gaan beschermen.

De vraag is nu alleen of het virus zo vriendelijk zal zijn zich aan dit door onze regering opgestelde scenario te houden. Tot nu toe verspreidt het zich namelijk zeer ongecontroleerd en is er ook niemand die weet hoe je zo’n ‘gecontroleerde verspreiding’ zou moeten afdwingen. Te vrezen valt dan ook dat er door opnieuw een gebrek aan daadkracht juist onder de ouderen die de regering zegt niet in de steek te willen laten veel meer slachtoffers zullen vallen dan nodig is.

In andere landen, Italië, Spanje, Frankrijk, geldt inmiddels dat iedereen thuis moet blijven die niet nodig is om vitale diensten draaiende te houden, behalve voor een bezoek aan dokter, apotheek of supermarkt. Weer bewandelt Nederland zijn eigen, eigenwijze weg, en beroept zich op wetenschap en deskundigen ter rechtvaardiging daarvan. Alsof de landen die inmiddels tot een lockdown zijn overgegaan geen deskundigen zouden hebben, of daar niet naar zouden luisteren.

Met een lockdown bouw je geen immuniteit op en na opheffing daarvan zou het virus opnieuw de kop op kunnen steken. Zeker waar. Zou kunnen. Niemand weet hoe het virus zich in de komende zomermaanden en daarna zal gaan gedragen. Maar dat is onvoldoende reden om niet nu met alle macht te proberen het virus de kop in te drukken en in afwachting van de ontwikkeling van een vaccin zoveel mogelijk tijdwinst te boeken.

Grote kans dat hele maatregelen zoals in Italië, Spanje en Frankrijk ook bij ons alsnog zullen worden genomen. Als het te laat is.

 

Een nuchter volkje

 

COVID-19

Nederland is een land waar sinds de watersnoodramp van 1953 nauwelijks nog iets is gebeurd. De gemiddelde Nederlander ontleent daaraan helaas een volkomen misplaatst gevoel van veiligheid, en is het inmiddels geheel ontwend ernstige bedreigingen te onderkennen of serieus te nemen.

Nou nou, tut tut, ho ho, hoor je dan, zo’n vaart zal het heus wel niet lopen. Zo dacht en denkt de gemiddelde Nederlander over de klimaatcrisis, en nu horen we het weer terwijl het coronavirus COVID-19 om zich heen grijpt.  Want wij zijn – dixit Mark Rutte – een ‘nuchter volkje’. Zo ‘nuchter’ dat we nog steeds denken met halve maatregelen dat coronavirus wel te kunnen stoppen. Daarom – zie het pakket maatregelen dat de regering gisteren heeft afgekondigd – blijven de scholen, de winkels en de horeca dus gewoon open, in plaats van alles, behalve apotheken en supermarkten, subiet op slot te doen. Daarom ook kunnen bijeenkomsten van minder dan honderd mensen gewoon doorgaan alsof het virus zich daar niet zou kunnen verspreiden.  En daarom worden mensen die van elders ons land binnenkomen niet eerst, zoals verstandig zou zijn, 14 dagen in quarantaine geplaatst.

Intussen wordt onze Nederlandse lichtzinnigheid, pardon: nuchterheid, door het buitenland met verbijstering gadegeslagen. “Als dit alles is wat Nederland doet, hebben jullie over een week geen 600 maar 4000 besmettingen”, aldus Stefano Ferraro, hoofd intensive care in Piacenza in de Volkskrant van vandaag, na te hebben kennis genomen van de gisteren afgekondigde maatregelen.

Maar van de Italianen leren? Nee hoor, wij doen het wel op onze eigen manier. Wij zijn een nuchter volkje.

Tot slot een nuchter rekensommetje: Naar verwachting zal zo’n 50 tot 60 procent van de Nederlanders vroeg of laat geïnfecteerd worden door COVID-19. Gaan we er van uit dat zo’n twee procent van de geïnfecteerden aan het virus overlijdt, en dat lijkt vooralsnog niet overdreven, dan hebben we het over zeg 50% van 17 miljoen=8.5 miljoen. Twee procent daarvan is 170.000.  Dat de uiteindelijke tol van dit virus in Nederland alleen zo’n 170.000 doden zou kunnen zijn, lijkt dus niet ondenkbaar.